Systemisch werken heeft tot doel wat verborgen is zichtbaar te maken. Dit kan zowel met concrete systemen zoals die van een gezin als met abstracte systemen zoals je innerlijke energiehuishouding.
Systemisch werken
Systemisch werken heeft tot doel wat verborgen is zichtbaar te maken. Dit kan doormiddel van een opstelling op tafel met poppetjes of met vloer-ankers in de ruimte. Dit kan gaan om het opstellen van een concrete gezinssituatie waarin de plek van vader, moeder, broer, zus door de cliënt in een bepaalde ordening op tafel worden gezet en daarin gekeken wordt naar de verhoudingen tussen hen, de balans tussen geven en nemen, over insluiting en uitsluiting en taken of rollen die er in het gezin vervult werden of worden. Ook een andere concrete situatie als een conflict, een team, groep of schoolklas kan op systemische wijze opgesteld worden.
Meer abstracte situatie als iemands binnenwereld of energiehuishouding kunnen ook opgesteld worden met poppetjes op tafel of met vloerankers. Door systemisch werken kan een hulpvrager op diep niveau leren kennen hoe eigen plek, innerlijke mechanismen en de positie die anderen daarin innemen of vroeger innamen bepalend waren. Dit geeft ruimte voor acceptatie en betekenisgeving.
Met systemisch werken wordt ook vaak het lijf herinnert aan hoe iets was. Het lijft vertelt soms iets over de geschiedenis. Over wat geblokkeerd is geraakt, over wat er niet mocht zijn, of juist in overvloed moest zijn. Wat toen achter slot en grendel is gegaan om ons overeind te houden, en ons nu niet meer dient, wat toen en daar noodzakelijk was, en hoe het in het hier en nu in de weg zit. In onze relaties, ons werk en in onszelf.
ontwikkelen ons van kinds af aan binnen systemische contexten, ieder met een eigen dynamische krachtenveld. Het eerste systeem, ons gezin van herkomst, laat een diepe blauwdruk in ons achter. De dynamieken die we daar aantroffen, onze loyaliteiten en de daaruit voortvloeiende interactiepatronen, herhalen we onbewust in latere systemen, zoals in ons huidige gezin of onze werkcontext. Doorgaans effectief en soms in een beknellende binding, alsof we ongewild teruggetrokken worden in de tijd. (1.)
Ik ben systemisch opgeleid bij expertisecentrum omgaan met verlies onder leiding van Riet Fiddelaers-Jaspers, Petra de Vreede en Machteld Lavell. Zij baseren zich o.a. op het werk van Dr. Franz Ruppert die een eigen werkwijze ontwikkelde om onbewuste patronen zichtbaar te maken aan de hand van het werk van de grondlegger van het systemisch werk Bert Hellinger. Ik werk met een intentie, een vraag of een verlangen. Zowel in individuele begeleiding als in gezin of groep maak ik gebruik van matjes als vloerankers of ik werk met duplo (Verlies in Beeld) en andere materialen.
Rouw staat niet op zichzelf maar is verbonden met alles rondom de verlieservaring. We werken met die omgevingsfactoren, het systeem waarin jij bent opgegroeid en nu zit, welke overlevingsdelen je ontwikkeld hebt en wat er achter slot en grendel is gegaan. We praten niet alleen maar maken situaties en gevoelens inzichtelijk met opstellingen op tafel, in de ruimte of met creatief werk.
